Τα 6 μοντέλλα λειτουργίας αποθηκών, Κέντρων Διανομής

ΙΟΥΝΙΟΣ 2000

Δημήτρης Β. Χαραλαμπόπουλος 

Το  θέμα  μας  στο  συγκεκριμένο  αρθρο  είναι το περιβάλλον  ενός κέντρου διανομής αποθήκευσης και τα επιχειρησιακά μοντέλλα  που στην πράξη τείνουν να διαμορφωθούν θεωρώντας το κέντρο διανομής αποθήκευσης  ως εναν απο τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Το  σημερινο  επιχειρηματικό περιβάλλον απαιτεί  την εκτελεση  ολοένα  και πίο πολλών δραστηριότητων  σε  μικρότερο χρόνο.

Ο ανταγωνισμός γίνεται  συνεχώς πιό επιθετικός με νέα  προιόντα ,νέες τιμές , μικρότερους χρόνους παραδοσης.

Οι  πελάτες  αποροφούν πολύ γρηγορα (αν οχι επιβάλλουν) τα νέα  προιόντα ,απαιτωντας συνεχώς μεγαλύτερη προστιθέμενη αξια για αυτούς  σε  φτηνότερες τιμές .

Σε  ολα αυτά  πρέπει  να  σημειώσουμε  ξεχωριστα  και το γεγονός  οτι  πλέον  η ενοια της  παγκοσμιοποίησης  στην εφοδιαστική αλυσίδα  αποτελεί  μια πραγματικότητα   με  την  ταχύτατη  διάδοση  του  ηλεκτρονικού εμπορίου με την  οποία ο πελάτης  δεν εχει πλέον αισθηση  της απόστασης και επομένως ο χρόνος για αυτόν “σταματάει” , αφού ,μπορεί να  παραγγέλλει  μέσω μιας  οθόνης οτι θέλει  και να ζητά  παραδοση  σε οποιο σημείο θέλει

Ολα τα ανωτέρω επιβάλλουν  σημαντικές  πιέσεις  σε  ολα  τα  σημεία  της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Τα  εξι  μοντέλλα -επιχειρησιακά  πρότυπα που  ερχονται να διαμορφώσουν τη συγχρονη πραγματικότητα σε ενα κέντρο διανομής αποθήκευσης  (τα οποία πρέπει να εχετε υπόψη σας  οταν σχεδιάζεται  το κέντρο διανομής σας)  είναι  τα ακόλουθα :

1/ Κέντρα  Συνθεσης  Παραγγελιών

2/ Κέντρα  Προστιθέμενης Αξίας

3/ Κέντρα  Υποστηριξης Παραγωγής

4/ Κέντρα  Διέλευσης

5/ Κέντρα Ροής

6/ Κέντρα Αναμονής

Κάθε ενα  απο τα ανωτέρω  μοντέλλα  αυτή τη στιγμή που  γράφεται το συγκεκριμένο  αρθρο  πρέπει να θεωρηθούν  ως  θεωρήσεις  μιας  πραγματικότητας  που  ηδη υπάρχει και λειτουργεί .

Επίσης κανένα απο αυτά δεν απαιτεί  αλλαγή  π.χ. στις πρακτικές μεταφοράς εμπορευμάτων ή στη  διακίνηση εμπορευμάτων εντός της αποθήκης ή την προμήθεια  νέων μηχανημάτων .

Για  να  γίνουμε  πιο συγκεκριμένοι ας περιγράψουμε σύντομα  το κάθε ενα απο τα 6 μοντελλα .

---Κέντρα σύνθεσης παραγγελιών (παραδιδουν εντός  ωρών οτι ζητήσει ο πελάτης)

Χωρίς να  είναι  ακόμα   ξεκάθαρο σε όλους  πολλές  απο τις υπαρχουσες  αποθήκες-κέντρα διανομής  εχουν αρχίσει να  εκτελούν το  ρόλο ενός κέντρου  σύνθεσης παραγγελιών .

Τα  χαρακτηριστικά τους είναι  οτι  μπορούν να  συνθέτουν παραγγελίες  κάνοντας  μια μοναδική  παραδοση  στον πελάτη . Οι κωδικοί που  αυτα  τα  κέντρα διαχειρίζονται μπορεί να είναι  αποθηκευμένοι  σε  διάφορα σημεία της  εφοδιαστικής αλυσίδας .Δεν είναι  απαραίτητο  και ουτε επιθυμητό το απόθεμα να είναι αποθηκευμένο  σε 1 σημείο

Σημασία  εχει η ικανότητά τους να   κάνουν τη σύνθεση και να ικανοποιούν  τον πελάτη με  μια παραδοση με  χρόνο  εκτέλεσης  που  μετράται σε ωρες και οχι σε ημέρες

Ο ογκος των παραγγελιών που εκτελούν είναι δυσκολα  προβλέψιμος  για αυτό και κύριο  χαρακτηριστικό της λειτουργίας τους   είναι η ενταση στο picking τις απογευματινές  ωρες  όπως επίσης  και το οτι στις παραγγελίες των πελατών δεν υπαρχουν περιορισμοί . Οι πελάτες παραγγέλουν και παραλαμβάνουν ακόμα και πολύ μικρες  ποσότητες που χωράνε σε 1 μολις  κουτί

---Κέντρα  προστιθέμενης αξίας (αναδιαμορφωνουν το προς πώληση απόθεμα στις αναγκες του πελάτη)

Η  πρόσθεση της αξίας  που  αυτά τα κέντρα μπορούν  να  δώσουν στο προιόν  εγκειται στη  δυνατότητα τους να  αναμορφωνουν  το  τελικό προιόν  που ο πελάτης  παραλαμβάνει.

Τα  κέντρα αυτά  βρισκονται  τοποθετημένα στα τελευταία στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας .

Τα  κέντρα  αυτά εχουν  χώρους αφιερωμένους για  προσωρινή αποθήκευση (απόθεμα 1-5 ημερες , και σταθμούς εργασίας που τους δινουν την απαραλίτητη ταχυτητα στην εκτέλεση  των παραγγελιών.

Εκτός απο τον κλασσικό εξοπλισμό για την αποθήκευση εμπορευμάτων (π.χ. ράφια παλέτας) , την εσωτερική διακίνηση  (με τη χρήση  δικτύων  μεταφορικών ταινιών)  εχουν εξοπλισμό  διαλογής εμπορευμάτων (με  scanners  γραμμωτού  κώδικα  και plc,  εξοπλισμό  επικόλλησης τιμών , εξοπλισμό  αυτόματου  ελέγχου  του βάρους  κάθε κιβωτίου , εξοπλισμό ανασυσκευασίας).

Η  λογική τους είναι  οτι  “είναι έτοιμα“ να προσφέρουν υπηρεσίες στον τελικό καταναλωτή  (π.χ.  τα εμπορεύματα  εχουν επάνω τους ηδη κολλημένες τις ετικέτες με τις τιμές λιανικης ή εχουν ηδη  τα αντικλεπτικά ή αναπληρώνουν το απόθεμα του πελάτη χωρίς αυτός να παραγγέλνει, η παραδίδουν προιόντα ετοιμα να τοποθετηθούν στους χώρους πώλησης , η κάνουν ειδική  συσκευασία  για τον πελάτη).

Για να μπορούν να προασφέρουν τέτοιες υπηρεσίες ενσωματώνουν τεχνολογία τόσο σε θέματα ενδοδιακίνησης οσο και πληροφορικής

--Κέντρα υποστηριξης παραγωγής (“παραγουν” τελικά προιόντα με χαμηλό κόστος)

Τα  κέντρα αυτά  δεν εχουν  αποθηκευμένα  τελικά προιόντα . Εχουν ομως   κωδικούς που μπορούν να  “παραγουν”  τελικά προιόντα σύμφωνα με τις  αναγκες των παραγγελιών.

Ετσι  εχουν τη δυνατότητα   να ανταποκρίνονται  στις απαιτήσεις των πελατών σε  χρονικά διάστήματα μικρά αφού   η  παρουσία τους  παρακάμπτει σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Για να γίνει  αυτό  είναι εφοδιασμένα  με  πολλούς αυτοματισμούς ,  το απόθεμά τους  είναι απόθεμα που στηρίζεται  σε  βαριά μοντέλλα προβλέψεων.

Το  πλεονέκτημα  τους  είναι  οτι δεν εχουν “νεκρό” απόθεμα αλλά απόθεμα  που μπορεί να δημιουργήσει πωλήσεις και ετσι εχουν και πολυ καλό γυρισμα αποθέματος , μπορούν να παραδίδουν σε ημέρες και οχι σε εβδομάδες και είναι συνεπείς στις παραδόσεις τους

Κέντρα  Διέλευσης (δεν εχουν απόθεμα εχουν πληροφορίες)

Με  απλά  λόγια  το συγκεκριμένο επιχειρησιακό  μοντέλλο χρησιμοποιεί το κέντρο διανομής αποθήκευσης απλά ως σημείο  διέλευσης εμπορευμάτων. Μια αποθήκη που λειτουργεί  ετσι ,κάθε ημέρα ξεκινά  άδεια  και τελειωνει άδεια .

Στο ενδιάμεσο διάστημα τα εμπορευματα που θα καλυψουν τις αναγκες της ημέρας εχουν εκφορτωθεί  και επαναφορτωθεί  για την τελική παραδοση.

Το σημείο στο οποίο εστιάζουν είναι η ελαχιστοποίηση  των ενεργειών που γίνονται για να παραδοθεί το εμπόρευμα στον τελικό πελάτη.

Τα  κέντρα  διελευσης  εχουν ηδη  πολύ μεγάλη εφαρμογή  σε  εφοδιαστικές  αλυσίδες με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά :

--  πολύ συχνές  παραδόσεις απο τους προμηθευτές , κατα  κανόνα καθημερινές

-- συγκεκριμένο  πλάνο ογκου παραδόσεων  σε καθημερινή βάση

--  με συγκεκριμένα  σημεία παραδοσης

Αυτός  είναι  και ο λόγος που πολλές  εταιρείες  super  market ηδη  τον εφαρμόζουν  με  επιτυχία εδω και χρόνια στη διακίνηση  των φρούτων και λαχανικών , των πουλερικών , κρεάτων κ.λ.π.

Δεδομένου  οτι  τα  κέντρα διέλευσης  λειτουργούν  με τη λογική της τελευταίας  στιγμής  πρέπει να σημειωθεί  οτι  στηρίζονται εντονα  σε  συστήματα  E.D.I. μέσω των οποίων  οι  πληροφορίρες  ανταλλάσονται ταχύτατατα , με δομημένο τρόπο .

Δεν είναι  υπερβολή να  πούμε  οτι τα κέντρα διανομής αποθήκευσης που λειτουργούν ετσι  αντί για απόθεμα  διαχειρίζονται  πληροφορίες  που πρεπει όμως είναι  διαθέσιμες τη σωστη στιγμή.

Στις αρχές  της νέας  χιλιετίας  ηδη  υπαρχουν 3 μορφές  κέντρων διέλευσης :

-1- Διακίνηση  μοναδιαίων φορτίων

Οι προμηθευτές  κάνουν  picking  ανα σημείο παραδοσης και παραδίδουν τα εμπορεύματα σε παλέτες . Οι παλέτες απλά αναταξινομούνται ανα πελάτη καθώς παραλαμβάνονται   και προωθούνται στις ράμπες φόρτωσης με γνώμονα την πληρότητα των φορτηγών και την ταχύτητα παραδοσης των εμπορευμάτων

-2- Διακίνηση  κιβωτίων

Διαφέρει σε σχέση με την προηγούμενη μορφή ως προς το οτι γίνεται διαχείριση κιβωτίων , οι παλέτες απο τους προμηθευτές “σπάνε” . Συστήματα  διαλογής και μεταφοράς μεταφέρουν τα κιβώτια στις ράμπες εξόδου , όπου γίνεται πάλι παλετοποίηση

-3-Συγχώνευση παραγγελιών

Αποτελεί ενα υβριδικό επιχειρησιακό μοντέλο  με τα χαρακτηριστικά  του προγούμενου  μόνο που στην αποθήκη διατηρείται και απόθεμα . Οι τελικά αποστελλόμενες παραγγελίες  προκύπτουν απο τα εμπορεύματα που καθημερινά παραλαμβάνονται και απο τα εμπορεύματα που υπάρχουν σε απόθεμα .

--Κέντρα  Ροής

Το συγκεκριμένο επιχειρησιακό μοντέλο  είναι πολύ  κοντα στο μοντέλο των κέντρων  διέλευσης . Που διαφέρει ομως ;

Πρωτον στο οτι διαχειρίζεται  τεμάχια και οχι ακεραιες παλέτες ή ακεραια κιβώτια  μόνο .

Δεύτερον στο χρόνο παραμονής  του εμπορευματος .

Σε ενα κέντρο ροής τα εμπορεύματα  αποθηκευονται προσωρινά για 1-4 ημέρες  , εχουμε picking  τεμαχίου.

Επίσης ποτε  δεν είναι τελείως άδεια  απο απόθεμα  προσφέροντας ετσι τη δυνατότητα για αποστολή  επιπλέον ποσοτήτων εφ’όσον ο πελάτης το ζητήσει

--Κέντρα Αναμονής

Οι αποθήκες που  λειτουργούν ως κέντρα αναμονής  εχουν απόθεμα  ετοίμων εμπορευμάτων σε  μορφή  όμως που δεν μπορεί να αποσταλλεί στον πελάτη , το απόθεμα αναμένει μια ελάχιστη επεξεργασίαν που μπορεί να είναι η επικόλληση της  ετικέτας του πελάτη ή η συσκευασία σε κουτιά των 10 τεμαχίων , η  βαφή με συγκεκριμένο χρώμα κ.λ.π.

Το  πλεονέκτημά τους είναι  οτι εχουν σε απόθεμα   πολύ λιγότερους κωδικούς  απο τους  κωδικούς που αποστέλλουν με αποτέλεσμα η διαχείριση  του αποθέματος να προσφέρει  εξαιρετικά  χαμηλά κόστη οχι ομως εις βάρος της  εξυπηρέτησης του τελικού πελάτη .

 

Τελειωνοντας  το συγκεκριμένο αρθρο θε θέλαμε να αναφέρουμε και το επίπεδο της τεχνολογίας  που είναι απαραίτητο να ενσωματωνεται σε κάθε μια αποτις 6 μορφές που αναφέρθηκαν

Κέντρα συνθεσης

--Συστήματα αποθήκευσης αυτόματα και  κλασσικά

--Picking  pick to light

--Aυτόματους διαλογείς

--Bar Code & RF

--Warehouse  Mgt Systems

Κέντρα Προστιθέμενης αξίας

--Κλασσικά συστήματα αποθήκευσης

--Συστηματα συσκευασίας

--Συστηματα ετικετοποιησης , επικόλησης bar code

--EDI

Κέντρα Υποστηριξης παραγωγής

--Συστηματα αποθήκευσης κάθε ειδους

--IT τεχνολογία που να υποστηρίζει παραγωγή , EDI ,  συνταγολόγια

Κέντρα Διέλευσης

-Περονοφόρα

-Συστηματα μεταφοράς

-Συστηματα ταξινόμησης

-EDI

-Bar Code &Radio   Frequency

Κέντρα Ροής

-Ραφια βαρυτητας

-Pick to loght & pick to belt

-Carousel

-Συστηματα ταξινόμησης

-EDI

Κέντρα Αναμονής

-Συστηματα αποθήκευσης κάθε ειδους

-Περονοφόρα

-Συστηματα μεταφοράς

-Συστηματα  δημιουργίας  ετικετών και επικόλησής τους

-Συστηματα συσκευασίας